België beschikt over enkele prachtige, maar helaas ook bedreigde, open landschapstypes: ‘Open graslanden op landduinen’ (2330), ‘Droge heide’ (4030), ‘Heischrale graslanden en soortenrijke graslanden van zure bodems’ (6230*) en ‘Blauwgraslanden’ (6410). Deze landschappen staan onder druk door houtkolonisatie, invasieve soorten en de stabilisatie van zandige substraten. Herstelmaatregelen én het uitbreiden van de oppervlaktes zijn broodnodig om de instandhouding te kunnen garanderen van de typerende soorten van deze habitats.
Tijdens de eerste twee jaar van het LIFE BNIP (2016 en 2017) reisden de projectleiders van Natagora en DEMNA, partners van het LIFE, door de Atlantische regio van Wallonië, voornamelijk het zandige Brabant en de Hennuyère Campine. Op de agenda: de kartering bijwerken en de staat van instandhouding van de 4 bedreigde habitats van communautair belang beoordelen: 2330, 4030, 6230*, 6410. Voor elk van deze habitats werd een actieplan opgesteld, waarin de beschermings- en herstelmaatregelen worden opgesomd om de staat van instandhouding van deze habitats te verbeteren in het Atlantische gebied.
(Lees verder onder de foto’s)
© J. Taymans
In dit kader zijn verschillende proefrestauraties uitgevoerd, zowel in Henegouwen als in Waals-Brabant. De 4 betrokken habitats zijn meestal met elkaar verweven en voor deze habitats zijn, in hetzelfde gebied, gegroepeerde herstelmaatregelen genomen.
Ook zijn er verschillende restauratieprojecten uitgevoerd op een 30-tal kenmerkende terreinen, bestaande uit zowel erkende natuurgebieden als staatsnatuurgebieden, gemeentegronden of zelfs particuliere terreinen. Daartoe behoren de Champtaine in Chaumont-Gistoux, de zandbak Nethen in Grez-Doiceau, de Ermitage in Braine-le-Château, de Val de Coeurcq in Tubize, het Bois de la Houssière in Braine-le-Comte en het Lande du Happart in Saint-Ghislain.
Deze werkzaamheden bestonden uit ontbossing, het rooien van struiken, het verwijderen van exotische planten, maaisel en stammen, het frezen van stronken en het opzetten van begrazingshekken om een terugkerend beheer te waarborgen. Afhankelijk van de mogelijkheden werd ook hooi verspreid, vijvers gegraven, kliffen aangelegd voor oeverzwaluwen, hagen en boomgaarden geplant en educatieve borden geplaatst. De meeste van deze werkzaamheden zijn gefinancierd door het Europees Landbouw Fonds voor Plattelands Ontwikkeling (ELFPO-fonds) in het kader van het Waalse programma voor plattelandsontwikkeling.
Zo werden in totaal 16 hectare ‘droge heide’ (4030), 16 hectare ‘open graslanden op landduinen’ (2330), 4 hectare ‘Heischrale graslanden en soortenrijke graslanden van zure bodems’ (6230*) en 2 hectare ‘Blauwgraslanden’ (6410) hersteld in het kader van het LIFE BNIP. De opgedane ervaring zorgt ervoor dat ook na LIFE BNIP andere sites hersteld kunnen worden, dankzij de inzet van complementaire fondsen.
Bovendien zal het project ook de oprichting van 4 nieuwe natuurreservaten in Waals-Brabant mogelijk maken.
© J. Taymans
